سرویس فرهنگ و هنر مشرق - دوماه قبل همزمان با انتشار مجموعه «گل یا پوچ» از پلتفرم فیلیمو، توجه افکار عمومی به سوی نام کارگردان هنری این مجموعه، نیک یوسفی، جلب شد.
یوسفی از سازندگان مجموعه کلیپهای تبلیغاتی در حمایت از شورش «زن، زندگی، آزادی» بود و به همین دلیل در کانون توجهات رسانهای قرار گرفت و با انتشار تعریضهای سریالی رسانهها، سکوی توزیع کننده مجبور به حذف نام او از تیتراژ شد.
بیشتر بخوانید:
جذب حداکثری اغتشاشگران در پلتفرم پرحاشیه / فعال ضدامنیتی شورشهای ۱۴۰۱ با فیلیمو همکار شد +تصاویر
تمسخر شهادت هنیه توسط کارگردان «گل یا پوچ» فیلیمو
موضوع حمایتِ، امکان و اعطای فرصتهای خاص برای حامیان شورشهای ۱۴۰۱ در پلتفرمهای داخلی از جنبههای مختلف، موضوعی کاملا قابل بررسی است و با هدایتی که به نظر سازماندهی شده میرسد، چهرههایی نظیر یوسفی که شهرتشان وابسته به کنشهای سیاسی مخالف و معارض است، با چراغ سبز سکوهای تولید و انتشار امکان فعالیت پیدا میکنند و از طرفی با این پشتوانه اقتصادی، مرجعیت ساختار سیاسی را در بزنگاههای مختلفی به چالش میکشند و از موضعگیریهای دوقطبیساز پیشین عقب نشینی نمیکنند.
البته در حوزه فرهنگ رویکرد صفر و صدی یک خطای استراتژیک است و افرادی که پشیمان از تصمیمات هیجانی هستند، باید در مسیری طبیعی امکان فعالیت داشته باشند، اما چهرههایی که از همراهی با شورشیان ۱۴۰۱ اعلام برائت نکردهاند، اگر فرصت مجدد فعالیت داشته باشند، واکنشهای هنجارشکنانهتری از خود بروز خواهند داد.
رویه انتخابهای اخیر پلتفرمها نشان میدهد، یارگیری و حمایتهای فعالان حوزه صنعت نمایشی، بر اساس سوگیری افراد در حوادث ۱۴۰۱ است، کما اینکه اغلب پلتفرمهای فعال در شبکه نمایش خانگی، حمایت مجازی خود را از شورشهای ۱۴۰۱ در اشکال مختلفی منتشر کردهاند.
راهبرد ویژه پلتفرمهای فعال در حوزه شبکه نمایش خانگی و البته هولدینگهای اقتصادی حامی، در این یارگیری نقش بسزایی دارد.
به عنوان مثال مهران مدیری یکی از چهرههایی است که در نخستین روزهای شهریور ۴۰۱ حمایت خود را از شورشیان ۱۴۰۱ علنی و قطع همکاری خود را با سیما اعلام کرد در حالیکه چندی بعد با کمپانی «ویستامدیا» متعلق به یکی از اپراتورهای مشهور تلفن همراه، به مدیریت یکی از آقازادهها، فعالیتهایش را از سر گرفت. لازم به ذکر است، زمانی که مدیری اعلام نظر کرد، مسیر همکاریش با ویستا مدیا هموار شده بود و از پنجره قدرت، فریاد شبه آزادیخواهانه سر میداد.
شمار فراوانی از فعالان و حامیان شورشهای ۱۴۰۱ در یکی دوسال گذشته توانستهاند به واسطه همین حمایتها در مهمترین تولیدات شبکه نمایش، نقش ایفا کنند.
سالور یکی از فیلمسازانی است بیش از آنکه با عنوان فیلمساز شناخته شود به عنوان همسر سمیرا حسنپور بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون شناخته میشود. از جمعه گذشته سریال «گردن زنی» به کارگردانی سامان سالور پخش خود را از پلتفرم گلرنگ(فیلمنت) آغاز کرد. سالور یکی از فیلمسازانی است بیش از آنکه با عنوان فیلمساز شناخته شود به عنوان همسر سمیرا حسنپور بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون شناخته میشود.
او با اینکه سالهای در حوزه فیلمسازی فعالیت میکند، به دلیل ساخت فیلمهای بسیار ضعیف، حتی حسن شهرت اولیه خود را مخدوش کرد و آخرین اثرش «سهکام حبس» به واسطه تبلیغات شبکههای ماهوارهای به مخاطبان سینما معرفی شد.
در واقع اعتباری که حسنپور در مقام بازیگر در میان اهالی سینما دارد، سالور به واسطه کارگردانیاش ندارد و اعتبار هنریش بواسطه موضعگیری در شورشهای سال ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ و حمایت از متهمان امنیتی مرتبط تقویت شد.
سالور از شهریور ۱۴۰۱ به صورت روزانه استوریهای فراوانی در حمایت از شورشیان منتشر کرد.
چند تصویر بالا تنها بخشی از استوریهای قابل انتشار کارگردان سریال گردنزنی است.
این موضعگیریها بر شهرتش افزود و حتی پس از به پایان یافتن شورشهای خیابانی، موج دوگانه سازی در موضعگیریهای این کارگردان با دستمایه قرار دادن رخدادهای روز ادامه یافت.
این مسئله تا حدودی همان نجوای درگوشی رسانهای را برجسته میدهد که سیاست تساهل و تسامح ساترا صرفا در مورد پلتفرم گلرنگ (فیلمنت) مصداق پیدا میکند. کما اینکه غفلت معاون پایش ساترا زمینه حضور نیک یوسفی را در مجموعه گل یا پوچ تقویت کرد. این میزان از کنشگری مجازی از دید کارگروه چهرهها پنهان نماند، اما راهبردهای این شورا در نخستین سالگردهای شورشهای سال ۱۴۰۱ نادیده گرفته شد و علی رغم مصوبات تعیین شده در ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ مجوز اکران فیلم «سه کام حبس» دقیقا یکسال پس از موضعگیریهای رادیکال سامان سالور صادر شد.
در واقع مصوبه کارگروه چهرهها در یکی از زیرمجموعههای وزارت ارشاد نقض و کارگردان «ساکنین سرزمین سکوت» بابت مواضع چهار سال اخیر اظهار پشیمانی نکرد.
علی رغم اینکه مصوب کارگروه چهرهها یک سال و نیم قبل به حراست صدا و سیما اعلام شده بود با این حال ساترا بدون هیچ استعلامی، پیرو همیاری سازمان سینمایی با این کارگردان، مجوز ساخت سریال «گردن زنی» را در سکوت خبری صادر شد. این در حالی است که پروسه اخذ پروانه ساخت از ساترا دو مرحلهای است و زمانی طولانی صرف آن میشود اما قرائن موجود نشان میدهد این قوانین مشمول پلتفرم گلرنگ(فیلمنت) نمیشود.
ساترا معمولا اخبار صدور پروانه ساخت و نمایش طی دو سال اخیر اعلام میکند، اما در وب سایت این نهادنظارتی هیچ خبری مبنی بر صدور پروانه ساخت این سریال به کارگردانی سالور منتشر نشد.
شنیدهها حاکی از آن است که در این زمینه مصوبات کارگروه چهرهها در چندین نوبت با مهدی سیفی، معاون پایش ساترا در میان گذاشته شده است، حتی پیش از تاریخ ۱۶ شهریور ماه و پس از خبری شدن پروانه انتشار سریال بازهم به معاونت پایش ساترا اعلام شده، تاملی در انتشار این سریال صورت پذیرد که این امر محقق نشد.
این مسئله تا حدودی همان نجوای درگوشی رسانهای را برجسته میدهد که سیاست تساهل و تسامح ساترا صرفا در مورد پلتفرم گلرنگ (فیلمنت) مصداق پیدا میکند. کما اینکه غفلت معاون پایش ساترا زمینه حضور نیک یوسفی را در مجموعه گل یا پوچ تقویت کرد.
حالا با نادیده گرفتن مصوبات کارگروه چهرهها مسیر و روند تولید سریالی با حمایت مالی گلرنگ چه مسیری را طی میکند؟
علت بیعت بسیاری از اهالی سینما با محمدرسولاف به این دلیل است که درفردای براندازی خیالی فرصت کار برایشان فراهم باشد. یکی از چهرههای مورد حمایت سالور محمد رسولاف است. رسولاف تبدیل پس از مدتی فعالیت زمانی که از زیر سایه جعفر پناهی خارج شد، در میان فیلمسازان مخالف، چهره تعیین کنندهای در سینمای ایران به شمار میآید.
علت بیعت بسیاری از اهالی سینما به این دلیل است که در فردای براندازی خیالی فرصت کار برایشان فراهم باشد، به همین دلیل حمایت از مرتبطین با آثار او تبدیل به یک سیاست نانوشته در مجموعه محصولات نمایشی ایران است. کما اینکه ژیلاشاهی بازیگر آثار رسولاف با حمایت هادی حجازیفر تبدیل به چهره شناخته شدهای شده است.
یکی از چهرههای مورد حمایت رسولاف در سالهای اخیر «محمدولی زادگان» بازیگر فیلم شیطان وجود ندارد رسولاف است.
ولی زادگان بازیگر چندان شناختهای شدهای نیست اما در سال ۱۴۰۱ در شرایطی که جشنواره برلین کلیه فیلمهای دارای مجوز ایرانی را تحریم کرده بود، ولیزادگان با یک فیلم کوتاه(احتمالا با سفارش رسولاف) در جشنواره فیلم برلین شرکت کرد.
فیلم «من خود، من هم میرقصم» ساخته این بازیگر خرس بلورین بخش «نسل ۱۴ سال به بالا» جشنواره بینالمللی فیلم برلین را دریافت کرد. این فیلم که به موضوع ممنوعیت رقص زنان در ایران میپردازد از سوی سازندگانش به خدانور لجعی، از چهرههای به شهرت رسیده در شورش ۱۴۰۱ تقدیم شد.
رئیس صدا و سیما چندی قبل در نمایشگاه رصتا که توسط نهادنظارتی شبکه نمایش خانگی برگزار میشود در پاسخ به سئوال خبرنگار رسانه «آخرینخبر» گفت : تفاوتی بین معیارهای نظارتی صدا و سیما و شبکه نمایش خانگی وجود ندارد.
با این حال علی رغم هشدارهای نهادهای نظارتی به پیوست مصوبات کارگروه چهرهها در عدم پخش سریال «گردن زنی» تا زمان بازپس گیری مواضع رادیکال کارگردان این مجموعه و تذکرات بالادستی به مهدی سیفی معاون پایش ساترا، این سریال از جمعه هفته گذشته منتشر شد.